Onze ervaring van tijd lijkt vanzelfsprekend, maar wat als het niet de mens is die door de tijd beweegt, maar de gebeurtenissen die aan ons voorbijtrekken? Je kijkt bijvoorbeeld uit naar je vakantie, maakt de vakantie mee en uiteindelijk is deze nog slechts herinnering. Je zou dus kunnen zeggen dat de vakantie zich in de tijd verplaatst heeft, van toekomst naar heden, naar verleden. Zo’n perspectiefverschuiving heeft Copernicus ooit toegepast op de zon. Het was niet de zon die om de aarde draaide, maar precies andersom: de aarde draait om de zon. Voor het leven van de mens op aarde had dit geen enkele consequentie, behalve dan dat hij zich moest realiseren dat niet alles om hem draaide. In dit blog verken ik de betekenis van de mens als waarnemer en zijn perceptie van tijd. Hierin speelt het ‘nu’ een belangrijke rol in relatie tot het ‘eeuwige nu’, dat verwijst naar de tijdloze staat na onze dood, waarin verleden, heden en toekomst volledig samenvallen. De Copernicaanse gedachte leidde mij naar een radicaal inzicht over tijd, waarneming en het universele bewustzijn.
In mijn blog ‘Gemanipuleerde tijdsbeleving’ heb ik vanuit een vrije interpretatie van de kwantumfysica het overeenkomstige tussen het nu en het eeuwige nu beschreven. In beide toestanden vallen toekomst, heden en verleden volledig met elkaar samen: ze zijn niet van elkaar te onderscheiden. In het nu zijn we getuige van de voltrekking van creaties en annihilaties die kenmerkend zijn voor het veld van het universele bewustzijn. Maar dit veld is niet statisch, het is een dynamisch geheel waarin potenties, creaties en annihilaties tegelijkertijd plaatsvinden. Tijd speelt in dit proces geen rol. Het is de dynamiek binnen het universele bewustzijn die bepalend is. Het universele bewustzijn opereert niet lineair, maar als een dynamisch veld waarin alle momenten gelijktijdig bestaan, waardoor tijd als opeenvolgende realiteit irrelevant wordt. Het universele bewustzijn is als het ware een oceaan waarin alle stromingen – verleden, heden en toekomst – tegelijkertijd bestaan en samenkomen. Er is geen vaste richting of volgorde. Het is de mens die houvast zoekt in een tijdsperspectief om orde te scheppen in een werkelijkheid die anders overweldigend chaotisch zou aanvoelen.
Als summum van dit proces zijn alle levende organismen in staat om als expressievormen van dit universele bewustzijn, waarnemingen te verrichten. Maar laat ik me in dit blog beperken tot de mens. Door de mens is het universele bewustzijn in staat om de aardse dynamiek van zichzelf waar te nemen. In het nu-moment aanschouwt de mens de realisaties die voortkomen uit de continue fluctuaties binnen dit veld. Zelfs de voltrekking van zijn eigen lichaam wordt waargenomen. Mijn eureka-moment was het inzicht dat de mens niet in de tijd beweegt, maar dat het de gebeurtenissen zijn die zich in de tijd verplaatsen en dat de mens als waarnemer in het tijdloze nu het middel is waardoor het universele bewustzijn zichzelf ervaart. Dit inzicht herinnert ons eraan dat we niet slechts toeschouwers zijn in het universum, maar een integraal onderdeel van het grotere geheel. Het stelt ons in staat tijd niet langer te zien als een rigide realiteit, maar als een illusie waarin het tijdloze nu ons ware rustpunt vormt. Door deze visie te omarmen, kunnen we onze ervaring van het nu verdiepen en ons bewust worden van de tijdloze verbinding die ons met het grotere geheel verbindt. Zo wordt duidelijk dat niet alleen ons persoonlijke bewustzijn (zie mijn blog ‘Universeel bewustzijn’), maar ook het nu-moment een unieke expressie is van het universele bewustzijn. Het nu-moment getuigt van de tijdloze dynamiek van dit veld. En beide laten ons zien dat we niet losstaan van het grotere geheel, maar er een integraal en tijdloos deel van uitmaken.
Het inzicht dat verleden, heden en toekomst in het eeuwige nu samenvallen, heeft raakvlakken met ideeën uit filosofie en spirituele tradities, maar biedt ook een eigen perspectief. Heidegger beschrijft in Sein und Zeit bijvoorbeeld het ‘Zijn’ als een tijdloos fundament, waarbij de mens tijd ervaart als een projectie vanuit zijn eigen bestaan. Mijn benadering legt echter de nadruk op de beweging van gebeurtenissen in plaats van de mens, wat een andere dynamiek geeft aan ons begrip van tijd. Ook resoneert mijn visie met tradities zoals de Vedanta en het taoïsme, waarin alles als één tijdloos geheel wordt beschouwd. Wat ik toevoeg, is een meer persoonlijke interpretatie die deze abstracte ideeën vertaalt naar de menselijke ervaring van het nu.
De gedachte dat tijd een illusie is en het nu een tijdloze verbinding met het grotere geheel vormt, biedt ruimte voor een andere manier van leven. Door te erkennen dat wij als waarnemers in het tijdloze nu blijven terwijl gebeurtenissen zich door de tijd bewegen, kunnen we onze relatie met tijd herzien. Dit inzicht kan bijvoorbeeld worden toegepast in meditatie, waar de aandacht volledig op het huidige moment ligt, of in momenten van diepe focus en flow, waarin tijd lijkt op te lossen. Zo kan deze visie helpen om het nu intenser te ervaren en een dieper besef van verbondenheid met het grotere geheel te ontwikkelen.
Comentarios