Wat is de natuurlijke staat van de mens, eentje van oorlog of eentje van vrede? Natuurlijk wil iedereen vrede, maar waarom lukt dat ons dan niet? Had Thomas Hobbes (1588-1679) dan toch gelijk met zijn hypothese over de natuurtoestand van de mens? Zonder sociaal contract en een sterke overheid, zouden orde en veiligheid volgens hem ver te zoeken zijn. Een land zou in chaos vervallen, en een "oorlog van allen tegen allen" zou onvermijdelijk zijn. De leider (of regering) dichtte hij alle macht toe om de stabiliteit van de staat te handhaven. Als deze het nodig vond om een oorlog met een ander land te beginnen, dan was dat volgens Hobbes om de veiligheid van zijn eigen volk te waarborgen. Maar hij had onvoldoende rekening gehouden met, hetzij een leider die om een andere reden een oorlog zou beginnen, hetzij een leider die disproportioneel geweld tegen de vijand zou gebruiken. En laat dat nu het geval zijn in de twee meest recente oorlogen, respectievelijk die van Rusland tegen Oekraïne en die van Israël tegen de terreurgroepen Hamas en Hezbollah.
Laat ik de absurditeit van de oorlog van Rusland tegen Oekraïne eens duidelijk maken door de betrokken landen en organisaties te personifiëren. Daarbij gebruik ik de volgende personages:
vader = de Sovjet-Unie
Vladimir = Rusland Vladimir betekent ‘heerser van de wereld’
Taras = Oekraïne Taras Shevchenko is een nationale held in Oekraïne
oom Sam = de VS afkomstig van ‘uncle Sam’, de personificatie van de VS
Sofia = de EU Sofia betekent ‘wijsheid’
Victor = de NAVO Victor betekent ‘overwinnaar’
Wei = China Wei betekent ‘macht’ of ‘grootheid’
Gun = Noord Korea Gun betekent ‘sterk’ of ‘autoriteit’
Ooit woonden de broers Vladimir (Rusland) en Taras (Oekraïne) onder één dak, maar zoals dat gaat in een gezin, kwam er een moment dat ieder zijns weegs ging. Behalve broers, waren ze ook altijd goede vrienden geweest. Vladimir (Rusland) was echt een adept van zijn vader en ergens hoopte hij dat zijn broer Taras (Oekraïne) er min of meer dezelfde idealen op na zou houden. Maar Taras (Oekraïne) ontmoette een zeer bijzondere vrouw, genaamd Sofia (de EU), die er echter totaal andere idealen op na hield. En op de keper beschouwd, was Taras (Oekraïne) daar wel van gecharmeerd. Vladimir (Rusland) vond dat maar niks en probeerde koste wat kost een mogelijk huwelijk tussen die twee te voorkomen. Hij was namelijk bang zijn beste broer definitief kwijt te raken. Die hele aanstaande schoonfamilie van Taras (Oekraïne) vond hij maar niks. Met die oom Sam (de VS) van Sofia (de EU) had zijn vader (de Sovjet-Unie) al eens ruzie gehad en dat leidde toentertijd tot een zeer bekoelde relatie. En die broer van Sofia (de EU), Victor (de NAVO), vond hij maar een patsertje met al zijn tattoos en machtsvertoon. Die Victor (de NAVO) ging zelfs drie keer per week naar de sportschool en gebruikte anabole steroïden om er maar zo gespierd mogelijk uit te zien. Eigenlijk kon Victor (de NAVO) zich dat financieel helemaal niet permitteren, maar hij werd daarbij gesteund door zijn oom Sam (de VS). Uit nijd is Vladimir (Rusland) naar het huis van zijn broer gegaan en heeft daar twee kamers geconfisqueerd. Omdat Taras (Oekraïne) nog steeds Russisch sprak, vond Vladimir (Rusland) dat hun band weer hersteld moest worden. Als Taras (Oekraïne) door een huwelijk met Sofia (de EU) volledig door die familie zou worden geïndoctrineerd, dan zou hun broederband definitief verbroken zijn. Dat kon hij toch niet laten gebeuren. Maar Taras (Oekraïne) was verblind door zijn grote liefde voor Sofia (de EU), met name omdat hij zich bij haar veel vrijer voelde. Taras (Oekraïne) probeerde dan ook uit alle macht die bezette kamers weer terug te krijgen, maar zijn broer was helaas te sterk. Oom Sam (de VS) en Victor (de NAVO) hadden echter nog wel wat anabole steroïden op de plank liggen, die Taras (Oekraïne) mocht gebruiken en ook leenden zij hem hun boksbeugels en een katapult uit. Oeps, daar had Vladimir (Rusland) niet op gerekend. Indirect raakte hij nu ook openlijk gebrouilleerd met de familie van Sofia (de EU). Ondanks deze tegenvaller, was hij vastbesloten om Taras (Oekraïne) weer in zijn kamp te krijgen. Om dat te bewerkstelligen, moest hij wel de steun van enkele vrienden zien te krijgen. Zo legde hij Wei (China) en Gun (Noord Korea) zijn situatie uit en vroeg hen om partij voor hem te kiezen. Dat gaf Vladimir (Rusland) meer zelfvertrouwen, waardoor hij besloot om de strijd niet op te geven. Kortom, een ruzie waarbij het einde nog lang niet in zicht is, omdat beiden volharden in hun standpunt en het doel dat ze willen bereiken.
Elk weldenkend mens zou zeggen dat dit een patstelling is, waarbij de aanstaande schoonfamilie van Taras (Oekraïne) alleen maar meer olie op het vuur aan het gooien is. De broers moeten gewoon het gesprek met elkaar aangaan. En omdat er inmiddels zoveel argwaan is ontstaan, kunnen ze dat het beste onder begeleiding van een neutrale mediator doen. Vladimir (Rusland) moet zich uiteindelijk neerleggen bij de soevereine ontwikkeling van Taras (Oekraïne) en het verleden loslaten. En Taras (Oekraïne) kan het beste zijn goede wil aan Vladimir (Rusland) tonen, door ook samen met hem af en toe weer wat te ondernemen. Een huwelijk met Sofia (de EU) hoeft voor Vladimir (Rusland) absoluut geen bedreiging te zijn, als Taras (Oekraïne) belooft dat hij de banden met Victor (de NAVO) en oom Sam (de VS) niet verder aan zal halen.
Het conflict tussen Israël en de terreurgroepen Hamas en Hezbollah kent een lange geschiedenis en is heel complex. Bij de gruwelijke slachtpartij op 7 oktober 2023, door leden van Hamas, zijn er ongeveer 1200 Israëli omgekomen. Afschuwelijk. Maar inmiddels heeft Israël al meer dan 40.000 Palestijnen vermoord en bijna 100.000 mensen verwond. De Gazastrook is verworden tot een openluchtgevangenis waar de mensen onder erbarmelijke omstandigheden en met veel verdriet en angst proberen te overleven. Inmiddels heeft Israël haar pijlen op Libanon gericht om daar Hezbollah te bestrijden. Ook daar vangt de bevolking de klappen op. Er zijn ruim 600.000 mensen ontheemd geraakt, waarvan ongeveer de helft het land ontvlucht is. Verschrikkelijk. Ook op de Westelijke Jordaanoever gaat het vreselijk mis. Maar niemand is bij machte om het Israëlische geweld te stoppen. Hoe triest is dat? Het lijkt wel of Netanyahu en consorten carte blanche hebben gekregen van de wereld- gemeenschap. En natuurlijk, ik weet wel dat de Israëli niet gelijkgesteld mogen worden aan de Joden, maar liefst 75% van Israëlische bevolking is Joods. Zij weten als geen ander hoe het is om slachtoffer te zijn van een niets ontziend regime. Waarom gebeurt dit allemaal? Is de natuurlijke staat van de mens dan toch niet vredelievend? Of is de wereldgemeenschap, in casu de VN, niet machtig of slim genoeg om conflicten in de kiem te smoren? Welke evolutionaire ontwikkeling houdt ons definitief weg van oorlog? Of is die hoop illusoir?
Oorlog is een laffe vlucht uit de problemen van de vrede.
Thomas Mann (1875-1955)
Comentarios